Làm thế nào để trẻ hạ sốt nhanh và an toàn? Đây là vấn đề làm nhiều mẹ phải cuống cuồng tìm cách trị cho bé và lo lắng. Bài viết này chúng tôi sẽ hướng dẫn cho các bạn bí quyết sử dụng miếng dán hạ sốt an toàn, hiệu quả giúp trẻ hết sốt và mau khỏe. Cùng tham khảo nhé!
Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt
Nhiễm trùng: Phần lớn do nhiễm trùng hoặc nhiễm một bệnh bên ngoài nào đó. Sốt là cách cơ thể phản ứng với nhiễm trùng bằng việc kích thích cơ chế phòng vệ tự nhiên nên các mẹ không cần quá lo lắng.
Tiêm chủng: Sau khi tiêm phòng trẻ nhỏ thỉnh thoảng bị sốt do tác dụng phụ của thuốc tiêm chủng
Mặc quá nhiều quần áo, ủ trẻ quá kỹ: Nếu được ủ quá kín hoặc ở trong một môi trường nóng, trẻ nhỏ, nhất là trẻ sơ sinh, rất dễ bị sốt do các bé chưa thể tự điều tiết thân nhiệt.
Mọc răng: Việc mọc răng làm tăng thân nhiệt, nhưng chỉ sốt nhẹ. Nếu thân nhiệt của bé cao hơn 38 độ C, nhiều khả năng bé sốt là do nhiễm bệnh nào đó, lúc này cần đưa bé tới bệnh viện để đảm bảo an toàn cho trẻ
Một số bệnh khác: Nhiễm khuẩn hô hấp
Các nguyên nhân khiến trẻ sốt từ 7 ngày trở lên:
- Nhiễm trùng tiết niệu.
- Lao.
- Bệnh hệ thống.
- Áp xe sâu.
- Viêm nội tâm mạc.
- Sốt rét.
- Thương hàn.
Biểu hiện của trẻ khi bị sốt:
- Thân nhiệt cao hơn 37,5 độ C.
- Trẻ quấy khóc, hay dễ cáu.
- Bỏ bú, bỏ uống nước, chán ăn.
- Ngủ li bì.
- Mệt mỏi.
- Lơ mơ.
- Thở gấp
- Trẻ thường sốt cao và rất mệt mỏi kèm theo các triệu chứng khác như: khó thở, tím tái, ngủ li bì , rét run, xuất huyết, co giật, nôn, vật vã hay hôn mê.
- Những tình trạng này có thể đe dọa đến tính mạng của trẻ nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời.
Miếng dán hạ sốt có tác dụng gì đối với trẻ
- Miếng dán hạ sốt không những có tác dụng hạ sốt mà còn có rất nhiều lợi ích khi mẹ chăm sóc trẻ bị bệnh. Những ưu điểm của miếng dán hạ sốt là:
- Trong trường hợp trẻ sốt nhẹ không dùng thuốc hạ sốt, mẹ có thể dùng miếng dán hạ sốt để hạ nhiệt nhanh chóng cho bé. Mẹ cũng sẽ không phải lo chuyện trẻ nôn ọe hết sữa hoặc thức ăn có lẫn thuốc.
- Hầu như tất cả các miếng dán hạ sốt cho trẻ sơ sinh đều ít có tác dụng phụ ảnh hưởng nghiêm trọng nên bố mẹ có thể yên tâm về độ an toàn.
- Miếng dán hạ sốt có thể được sử dụng liên tục trong nhiều giờ, giúp kiểm soát cơn sốt cho trẻ và giúp bé dễ chịu hơn nhờ cảm giác mát mẻ.
Thành phần và tác dụng của miếng dán hạ sốt
Miếng dán hạ sốt thực chất là miếng dán lạnh có tác dụng tản nhiệt. Thành phẩn chủ yếu của miếng dán hạ sốt đó là hydrogel. Hydrogel là các polyme dạng chuỗi, không tan trong nước và có khả năng hút nước ở vùng da mà miếng dán được dán lên.
Cơ chế hoạt động của miếng dán hạ sốt cho trẻ là thực hiện việc hấp thụ nhiệt và phân tán nhiệt ở vùng da được dán ra ngoài cơ thể. Ngoài ra, do không chứa thuốc hạ sốt nên miếng dán hạ sốt sẽ không có tác dụng hạ nhiệt cho toàn cơ thể.
Bên cạnh đó, một số nhà sản xuất còn bổ sung thêm tinh dầu bạc hà vào miếng dán hạ sốt. Thế nhưng chất menthol có trong tinh dầu bạc hà lại là một chất có tính kích ứng mạnh. Chính vì thế, các bác sĩ thường không khuyến khích dùng cho trẻ vì da bé rất nhạy cảm nên dễ gây kích ứng da. Một số trường hợp sử dụng miếng dán hạ sốt cho trẻ sơ sinh còn có thể ảnh hưởng đến chức năng hệ hô hấp của trẻ.
Các loại thuốc hạ sốt nên dùng cho trẻ
Trong tủ thuốc cá nhân gia đình nên dự trữ một số loại thuốc trong đó có thuốc hạ sốt.
Loại thuốc hạ sốt phổ biến hay được sử dụng nhất là Paracetamol ( hay gọi là Acetaminophen) và Ibuprofen. Tuy nhiên Paracetamol là loại thuốc được lựa chọn ưu tiên hơn vì: An toàn, có thể dùng cho nhiều đối tượng, sử dụng đúng cách ít tác dụng phụ và dễ sử dụng.
Ibuprofen không khuyến khích dùng cho trẻ dưới 1 tuổi vì nguy cơ thiếu an toàn.
Do ở Việt Nam tỉ lệ sốt xuất huyết cao nên Ibuprofen không được sử dụng rộng rãi, do làm tăng nguy cơ chảy máu trong bệnh lý sốt xuất huyết.
Đối với trẻ em hạ sốt nên dùng cho trẻ loại Paracetamol đơn thuần: Trong thành phần chính của thuốc chỉ có Paracetamol, loại này có tác dụng hạ sốt và chống viêm nhẹ. Dùng trong các trường hợp sốt do trẻ mọc răng, sốt virus…
Có nhiều dạng chế phẩm phù hợp với trẻ như dạng gói bột có nhiều hương vị dễ uống tác dụng nhanh, dạng siro hay loại đặt hậu môn. Nên lựa chọn các loại thuốc có hàm lượng 80mg, 150mg và 250mg cho trẻ, tùy theo cân nặng của từng trẻ nhỏ.
Các phản ứng phụ có thể có khi sử dụng miếng dán hạ sốt cho trẻ
Dị ứng da
Trẻ nhỏ có làn da nhạy cảm và non nớt mỏng manh nên khi sử dụng miếng dán có chứa tinh dầu như menthol có thể sẽ khiến trẻ bị dị ứng vànổi mẫn đỏ.
Ảnh hưởng hệ hô hấp
Những trẻ sốt do viêm phổi thì không nên dùng miếng dán vì tinh dầu sẽ làm phổi bé phải hoạt động nhiều hơn, từ đó bé sẽ gặp nhiều khó khăn hơn khi phải hô hấp với lượng menthol lớn trong phổi.
Biến chứng nguy hiểm khác
Miếng dán hạ sốt cho trẻ không có tác dụng chữa bệnh mà chỉ có tác dụng hạ sốt cho bé.
Một số trường hợp trẻ sốt quá cao mà điều trị tại nhà bằng miếng dán hạ sốt sẽ không giúp bệnh bé giảm bớt mà còn khiến trẻ co giật và gây biến chứng về não, thậm chí có thể ảnh hưởng đến tính mạng trẻ.
Cha mẹ nên tránh làm những điều này khi trẻ bị sốt
- Uống thuốc hạ sốt quá sớm.
- Dùng thuốc hạ sốt khi trẻ sốt dưới 38.5 độ C.
- Lạm dụng thuốc động kinh
- Đối với trẻ sốt cao hay bị co giật:
- Bố mẹ không nên cho con uống thuốc động kinh, thuốc an thần để đề phòng.
Với trẻ co giật, bố mẹ hay dùng đũa, ngón tay chèn vào miệng trẻ để đỡ cắn lưỡi. - Qua theo dõi cấp cứu nhi khoa cho thấy không nên làm thế.
- Khi trẻ đang co giật không nên cho uống hay làm gì, vì có thể gây sặc. Đợi hết cơn, cho khăn mỏng vào giữa 2 hàm răng của trẻ để tránh cơn kế tiếp rồi đưa trẻ đến bệnh viện.
- Tại thời điểm co giật, cha mẹ cần bế nghiêng người trẻ, giữ đầu thẳng để các đờm dãi chảy ra ngoài, tránh trường hợp trẻ bị sặc.
- Không nên vuốt, day ngực trẻ.
- Không uống xen kẽ các thuốc hạ sốt: Hiện có 2 loại thuốc hạ sốt có tác dụng tương đương là paracetamol và ibuprofel. Với paracetamol, khoảng cách dùng từ 4-6 tiếng, trong khi inbulfen là 6-8 tiếng. Tuyệt đối không dùng xen kẽ 2 loại thuốc này vì liều lượng 2 loại khác nhau, thời gian uống khác nhau, bố mẹ dễ bị nhầm, dẫn đến tác dụng phụ không mong muốn đối với trẻ.
- Tự chia liều nhét hậu môn: Liều lượng nhét thuốc hạ sốt qua đường hậu môn là liều cố định, không được bẻ hay nhét nhiều viên cùng 1 lúc.
- Chườm lạnh, dán miếng hạ sốt: Không được chườm lạnh khi trẻ bị sốt, vì như thế trẻ dễ bị cảm lạnh, dẫn đến bệnh nặng hơn. Bố mẹ nên dùng nước ấm lau trán, 2 bên nách, bẹn cho trẻ. Không được lau lưng và bụng trẻ, làm như thế trẻ dễ bị nhiễm lạnh và tệ hơn là viêm phổi
Khi nào nên đưa trẻ sơ sinh tới bệnh viện chăm sóc
- Trẻ sơ sinh 0-3 tháng sốt từ 38oC trở lên.
- Trẻ từ 3 – 5 tháng tuổi, sốt lên đến 38°C hay cao hơn.
- Trẻ hơn 6 tháng tuổi, sốt khoảng 39°C hoặc cao hơn.
- Ngoài ra, không cần biết trẻ ở độ tuổi nào, nếu bạn thấy trẻ có dấu hiệu khác thường hay triệu chứng nhiễm trùng nghiêm trọng như khó thở hay xuất hiện vết tím trên da, hãy đưa con đến bệnh viện ngay lập tức
- Kết luậnVới những phụ huynh muốn sử dụng miếng dán hạ sốt cho trẻ (vì tiện lợi, rẻ tiền, dễ mua) thì cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Tuyệt đối không dùng khi trẻ bị dị ứng hoặc sốt do viêm phổi, không được lạm dụng và không dùng trong thời gian lâu. Nếu thấy trẻ không giảm sốt cần cho trẻ đi khám bệnh ngay.