Trong một vài tuần đầu ăn dặm, lựa chọn thức ăn cho các bé sẽ tương tối hạn chế và bạn sẽ phải kiên nhẫn cho bé làm quen từng loại đồ ăn một. Trong phương pháp ăn dặm kiểu Nhật, thức ăn của trẻ dưới 12 tháng tuổi sẽ không nêm gia vị. Thay vào đó, dashi là nước dùng được nấu theo phong cách Nhật Bản, sẽ được thêm vào khâu chế biến giúp món ăn đậm đà hơn, kích thích vị giác cho các bé ăn nhiều, mà vẫn đầy đủ dưỡng chất thiết yếu.
Cơ thể con người không thể tự sản sinh ra muối và đây là vi chất quan trọng mà chúng ta cần phải bổ sung hàng ngày. Do đó, việc muối xuất hiện trong đồ ăn dặm là cần thiết.
Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu ăn dặm, việc thêm các loại hạt nêm, mì chính hay muối tùy ý hoặc với lưu lượng giống như người lớn vẫn hay ăn vào các loại đồ ăn của các bé là điều tối kị. Bởi lúc này, các cơ quan nội tạng của trẻ nhỏ còn non nớt, đặc biệt là gan và thận chưa thể chuyển hóa, lọc và bài tiết muối một cách tối ưu và có thể gây hại nghiêm trọng tới hệ thống nội tiết của các bé.
Trẻ từ 6 tháng tuổi đến 1 tuổi nhu cầu muối chỉ khoảng 1g-2g/ngày. Đối với những trẻ bú mẹ, trong sữa mẹ đã có thành phần muối phù hợp với bé. Sữa công thức cũng được bổ sung một lượng muối có tỷ lệ y hệt sữa mẹ. Do đó trẻ dưới 1 tuổi, khi sữa vẫn còn là nguồn dinh dưỡng chính, việc nêm muối lại càng không cần thiết.
Dashi là gì?
Dashi là tên gọi chung cho các loại nước dùng của Nhật Bản, và là một trong những nền tảng của văn hóa ẩm thực xứ sở Phù Tang. Dashi bao gồm rất nhiều loại, từ dashi làm từ rong biển kombu, dashi làm từ rau củ quả cho tới dashi làm từ cá khô…
Tất cả các nguyên liệu phơi khô được dùng để làm nên dashi rất giàu glutamine tự nhiên và cung cấp hương vị mạnh mẽ cho nước dùng. Dashi tạo ra một hương vị umami thơm ngon từ tất cả các thành phần này và bạn không cần phải nêm nếm thức ăn.
Với một hương vị ngọt ngào và mặn đặc trưng, hương vị umami sâu sắc là điều khiến dashi khác biệt so với các loại nước dùng khác. Không cần phải nêm nếm mà vẫn thu hút được vị giác của các bé, thật tuyệt vời phải không các mẹ?
Hướng dẫn nấu nước dashi cho bé ăn dặm
Để nấu nước dashi theo phong cách Nhật Bản một cách đơn giản nhất, chúng ta thường cần những loại nguyên liệu chính sau:
- Tảo bẹ khô (Kombu)
- Cá ngừ bào bonito (Katsuobushi)
- Cá cơm hoặc cá mòi phơi khô (Iriko hoặc niboshi)
- Nấm shiitake phơi khô (Shiitake)
Tuy nhiên, do tảo bẹ và cá ngừ bào là 2 nguyên liệu mà các mẹ có thể tìm mua được ở các siêu thị tại Việt Nam nên chúng ta sẽ tập trung vào cách nấu nước dashi từ hai loại thực phẩm trên.
Cách nấu nước dashi kombu cho bé ăn dặm
Đây là loại dashi ăn chay làm từ tảo bẹ, có vị thanh nhẹ. Kombu dashi cung cấp các vi dưỡng chất thiết yếu cho tế bào đường ruột của bé trong thời kì đầu ăn dặm. Mặc dù tảo bẹ kombu không chứa đạm nhưng loại nguyên liệu này lại rất giàu canxi, carotene, sắt và iot. Các dưỡng và khoáng chất rất tốt cho da của bé, tăng cường màng nhầy và hệ miễn dịch, tạo tiền đề vững chắc cho sức khỏe thị giác trong tương lai.
Các bước làm kombu dashi:
Bước 1: Kombu khô có thể được bao phủ trong một loại bột trắng mịn. Mặc dù đôi khi bị nhầm lẫn với glutamine, nhưng thực chất loại bột này là một loại đường ngọt nhẹ được gọi là mannitol, một yếu tố hương vị khác của kombu.
Mẹ có thể lựa chọn lau sạch lá kombu khô bằng khăn ẩm hoặc không, nhưng tuyệt đối không được rửa vì sẽ làm mất vị ngọt tự nhiên umami của tảo bẹ và các khoáng chất nhé. Sau đó ngâm vào 500-600ml nước cho Kombu nở ra.
Thời gian ngâm kombu tỉ lệ thuận với vị umami mà nguyên liệu tiết ra, các mẹ có thể ngâm chúng trong vòng nửa tiếng nhưng nếu có thời gian thì chuẩn bị 2-3 tiếng cho tới nửa ngày trước khi nấu càng tốt.
Bước 2: Cho nồi tảo bẹ kombu lên bếp đun ở nhiệt độ vừa phải, nhẹ nhàng chiết xuất hương vị và tắt bếp khi xuất hiện những bọt bóng sôi có kích cỡ lớn bắt đầu xuất hiện.
Bước 3: Sử dụng rây để loại bỏ các sợi kombu để lấy được nước dùng dashi trong. Nếu để lâu trong nước, kombu sẽ trở nên trơn nhầy và tạo nên vị đắng.
Giờ đây, chúng ta đã hoàn thành nấu nước kombu dashi cho các bé ăn dặm. Các mẹ có thể sử dụng ngay hoặc lưu trữ trong tủ lạnh trong vòng 2-3 ngày hoặc đưa vào ngăn đá để dùng dần trong 1 tuần. Tuy nhiên nên nhớ rằng dùng càng sớm thì mới giữ được vị ngon nhé.
Cách nấu nước katsuo dashi cho bé ăn dặm
Katsuo dashi là loại dashi làm từ cá ngừ khô /lên men và cá ngừ vằn được xắt thành những mảnh mỏng. Không giống như kombu dashi, các mẹ chỉ cần bỏ ra khoảng 15 phút là đã có thể hoàn thành dashi giàu hương vị và dưỡng chất từ nguyên liệu này.
Đặc biệt giàu protein, katsuo dashi giúp hình thành cơ bắp và mạch máu trong cơ thể và những khoáng chất có ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất như Magie,..mà còn chứa nhiều vitamin D giúp xương và răng của bé rắn chắc.
Các bước làm katsuo dashi:
Bước 1: Chuẩn bị 20g cá ngừ khô xắt miếng cùng 1000 ml nước.
Bước 2: Đun nước và nguyên liệu ở nhiệt độ vừa phải. Một khi nước bắt đầu sôi, giảm nhiệt độ và đun liu riu trong 30 giây rồi tắt hẳn.
Bước 3: Giữ nguyên katsuo dashi trong vòng 10 phút tiếp theo rồi sử dụng rây để lấy nước dùng trong.
Vậy là công đoạn nấu nước dùng katsuo dashi cho bé ăn dặm đã hoàn thành rồi đó. Giống như kombu dashi, các mẹ có thể bảo quản trong tủ lạnh trong vòng 2-3 ngày hoặc đưa vào ngăn đá để dùng dần trong 1 tuần.
Cách dùng dashi để chế biến các bữa ăn dặm cho bé
Nước dùng dashi thông thường sẽ được cho vào nấu cùng với cháo ăn dặm của các con. Lấy nước dashi đã bảo quản kĩ càng và hâm nóng lại bằng lò vi sóng hoặc đun qua nồi cách thủy. Đối với các bé trên 1 tuổi đã có thể ăn cơm cứng thì có thể nấu nước dùng dashi chung với rau củ hoặc thịt/ cá và cho dùng kèm với cơm.
Tuy nhiên các mẹ nhớ rằng càng để lâu nước dashi sẽ càng bị mất vị thơm ngon. Vì thế, mẹ nên canh nấu làm sao dùng vừa đủ trong vòng một tuần để đảm bảo hương vị chất dinh dưỡng cho món ăn của bé.
Đối với tảo biển kombu và cá ngừ bào katsuo sau khi đã hoàn thành nấu nước dashi cho bé ăn dặm, những nguyên liệu này hoàn toàn có thể sử dụng bởi người lớn trong bữa ăn của chính mình.
