Viêm vừa là một phản ứng tự nhiên có lợi, nhưng đồng thời cũng là phản ứng có hại tùy vào từng trường hơp cụ thể. Một mặt, nó là cách mà cơ thể chúng ta bảo vệ bản thân khỏi những thương tật hoặc khi ốm, tự vệ khỏi những mầm mống bệnh tật và kích thích hồi phục.
Mặt khác, tình trạng viêm mãn tính kéo dài có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, bệnh tim và béo phì. Điều thú vị là thực phẩm bạn ăn có thể ảnh hưởng đáng kể đến tình trạng viêm trong cơ thể. Dưới đây là 5 loại thực phẩm có thể gây viêm mà chúng ta cần đặc biệt hạn chế sử dụng.
Đường và xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao
Đường (sucrose) và xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao (HFCS) là 2 loại đường phụ gia thường được sử dụng nhất trong thực đơn của người phương Tây.
Một trong những lý do khiến đường thêm vào có hại là chúng có thể làm gia tăng tình trạng viêm và từ đó tạo tiền đề để các chứng bệnh nghiêm trọng hơn phát triển.
Trong một nghiên cứu được công bố bởi các chuyên gia người Mỹ vào năm 2014, việc tiêu thụ soda có đường được chứng minh làm tăng nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp dạng thấp ở phụ nữ. Trong đó, phụ nữ tiêu thụ hơn 1 phần soda có đường (bao gồm
cola thông thường, cola không chứa caffeine và các loại soda có ga có đường khác) có nguy cơ mắc phải viêm hơn 63% so với nhóm người tiêu thụ ít hơn 1 phần soda đường mỗi ngày hoặc hoàn toàn không sử dụng. (Nguồn)
Chưa dừng lại ở đó, trong một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên được thực hiện bởi các chuyên khoa nội tiết và dinh dưỡng thuộc các trường đại học Đan Mạch chỉ ra rằng, trong nhóm những người uống soda thông thường, soda ăn kiêng, sữa hoặc nước, chỉ những người trong nhóm uống soda thông thường mới có mức axit uric tăng lên, dẫn đến tình trạng viêm và kháng insulin. (Nguồn)
Đường cũng có thể gây hại vì nó cung cấp lượng fructose dư thừa.
Mặc dù một lượng nhỏ fructose trong trái cây và rau quả là tốt, nhưng tiêu thụ một lượng lớn đường bổ sung là một ý tưởng tồi.
Ăn nhiều đường fructose có liên quan đến béo phì, kháng insulin, tiểu đường, bệnh gan nhiễm mỡ, ung thư và bệnh thận mãn tính.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã lưu ý rằng đường fructose gây ra tình trạng viêm trong các tế bào nội mô lót các mạch máu của bạn, đây là một yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh tim. Nó cũng có thể chống lại tác dụng chống viêm của axit béo omega-3.
Thực phẩm có nhiều đường bổ sung bao gồm kẹo, sô cô la, nước ngọt, bánh ngọt, bánh quy, bánh rán, bánh ngọt và một số loại ngũ cốc.
Chất béo chuyển hóa (trans fat) nhân tạo
Chất béo chuyển hóa nhân tạo là chất béo có hại nhất mà chúng ta có thể ăn. Chúng được tạo ra bằng cách thêm hydro vào chất béo không bão hòa (vốn ở thể lỏng), để tạo cho chúng sự ổn định của thể rắn.
Trên nhãn thành phần, chất béo chuyển hóa (trans fat) cũng thường được liệt kê là ở dạng dầu hydro hóa một phần (hydrogenated oil).
Hầu hết các loại bơ thực vật đều chứa chất béo chuyển hóa, và chúng thường được thêm vào thực phẩm chế biến để kéo dài thời hạn sử dụng. Không giống như chất béo chuyển hóa tự nhiên có trong sữa và thịt, chất béo chuyển hóa nhân tạo đã được chứng minh là gây viêm và tăng nguy cơ mắc bệnh.
Ngoài việc giảm cholesterol HDL (tốt), trans fat nhân tạo có thể làm giảm chức năng của các tế bào nội mô lót trong động mạch của bạn, đây là một yếu tố nguy cơ gây bệnh tim nghiêm trọng.
Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng bao gồm những phụ nữ lớn tuổi có cân nặng vượt trội, dầu đậu nành hydro hóa làm tăng tình trạng viêm nhiều hơn đáng kể so với dầu cọ và dầu hướng dương.
Các nghiên cứu ở nam giới khỏe mạnh và nam giới có mức cholesterol cao đã cho thấy sự gia tăng tương tự trong các dấu hiệu viêm phản ứng với chất béo chuyển hóa.
Thực phẩm giàu chất béo chuyển hóa bao gồm khoai tây chiên kiểu Pháp và thức ăn nhanh chiên khác, một số loại bỏng ngô vi sóng, một số loại bơ thực vật và thực phẩm ngắn từ thực vật, bánh đóng gói và bánh quy, một số loại bánh ngọt và tất cả thực phẩm chế biến có ghi dầu thực vật hydro hóa một phần trên nhãn.
Carbohydrate tinh chế
Carbohydrate là cái tên thường được nhắc đến với cái nhìn tương đối tiêu cực trong xã hội hiện đại là một trong nhưng nguyên nhân gây tăng cân nhanh. Tuy nhiên không phải loại carbs nào cũng gây nên vấn đề về sức khỏe ở người.
Trên thực tế, cư dân cổ đại tiêu thụ nhiều rất nhiều chất xơ và carbs chưa thông qua chế biến trong nhiều thiên niên kỷ dưới dạng cỏ, rễ và trái cây. Nếu cần phải chỉ điểm, chính carbohydrate tinh chế trong xã hội hiện đại mới là loại thực phẩm cần phải cắt giảm bởi những ảnh hưởng tiêu cực đã được biết đến cũng như khả năng gây nên viêm của chúng.
Carbs tinh chế đã loại bỏ hầu hết chất xơ. Chất xơ thúc đẩy cảm giác no, cải thiện kiểm soát lượng đường trong máu và cung cấp vi khuẩn có lợi trong đường ruột của bạn.
Các nhà nghiên cứu cho rằng carbs tinh chế trong chế độ ăn uống hiện đại có thể khuyến khích sự phát triển của vi khuẩn gây viêm đường ruột có thể làm tăng nguy cơ béo phì và bệnh viêm ruột. Chưa dừng lại ở đó, Carbs tinh chế có chỉ số đường huyết (GI) cao hơn so với những loại chưa qua chế biến. Thực phẩm có GI cao làm tăng lượng đường trong máu nhanh hơn thực phẩm có GI thấp.
Carbohydrate tinh chế được tìm thấy trong kẹo, bánh mì, mì ống, bánh ngọt, một số loại ngũ cốc, bánh quy, bánh ngọt, nước ngọt có đường và tất cả các loại thực phẩm chế biến có thêm đường hoặc bột.
Dùng đồ uống có cồn quá mức
Uống rượu vừa phải đã được chứng minh là mang lại một số lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, lượng cao hơn có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng.
Những người uống rượu bia nhiều có thể gặp vấn đề với các độc tố vi khuẩn di chuyển ra khỏi ruột kết và vào cơ thể. Tình trạng này – thường được gọi là “ruột bị rò rỉ” – có thể dẫn đến tình trạng viêm lan rộng dẫn đến tổn thương các cơ quan nội tạng.
Thịt đã qua chế biến
Tiêu thụ thịt đã qua chế biến có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, ung thư dạ dày và ruột kết.
Để bắt đầu, hãy cùng tìm hiểu AGEs. AGEs là các hợp chất được hình thành trong cơ thể khi chất béo và protein kết hợp với đường.
May mắn thay, ở mức độ thấp, chúng ta không cần phải quá lo ngại về AGEs. Cơ thể bạn có các cơ chế để loại bỏ những hợp chất có hại này, bao gồm cả những hợp chất liên quan đến hoạt động chống oxy hóa và enzym hoạt hóa.
Tuy nhiên, khi bạn tiêu thụ quá nhiều AGEs, cơ thể bạn không thể theo kịp để loại bỏ chúng. Ở mức độ dư thừa cao, AGEs có thể gây nên stress oxi hóa và các chứng viêm khác nhau, thậm chí có thể tiến triển thành các bệnh nghiêm trọng hơn như bệnh tiểu đường, bệnh tim, suy thận, bệnh Alzheimer cũng như lão hóa sớm.
AGEs cũng có thể hình thành trong thực phẩm. Thực phẩm tiếp xúc với nhiệt độ cao, chẳng hạn như trong quá trình nướng, chiên hoặc nướng, có xu hướng rất cao tạo nên các hợp chất này. Đặc biệt, thịt đã qua chế biến có chứa AGEs nhiều hơn hầu hết các loại thịt khác bởi đường và các phụ gia được thêm vào để hỗ trợ quá trình bảo quản.
Các loại thịt chế biến thông thường bao gồm xúc xích, thịt xông khói, giăm bông, thịt hun khói và thịt bò khô.